Polska Federacja Związkowa Pracowników Socjalnych i Pomocy Społecznej w związku z ogłoszonym zagrożeniem epidemicznym dotyczącym rozprzestrzeniania się wirusa SARS-CoV-2, mając na względzie efektywne udzielanie pomocy osobom wymagającym wsparcia, ale także mając na uwadze przede wszystkim bezpieczeństwo samych pracowników – zwróciła się do MRPiPS z wnioskiem o pilną zmianę Rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 sierpnia 2016 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego.
Federacja proponuje, by w ww. rozporządzeniu dodać przepis stanowiący, że "W przypadku konieczności przeprowadzenia wywiadu z osobą, w sytuacji o której mowa w art. 46 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2019 r. poz. 1239 i 1495 oraz z 2020 r. poz. 284, 322 i 374) – wywiad można przeprowadzić za pomocą pośrednich środków komunikacji, a jeżeli nie można uzyskać wymaganych podpisów, informacji lub dokumentów, o których mowa w art. 107 ust. 5b ustawy, pracownik socjalny odnotowuje ten fakt w kwestionariuszu wywiadu."
Zdaniem Federacji - obecne brzmienie ww. rozporządzenia nie odpowiada na potrzeby oraz nie jest dostosowane do aktualnych działań ośrodków pomocy społecznej w warunkach zagrożenia epidemicznego. W pierwszej kolejności zwracamy uwagę, iż część kierowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, skorzystała już z uprawnienia zawartego w § 8 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego, w zakresie ograniczenia określonych zadań przez tę jednostkę w sposób wyłączający bezpośrednią obsługę interesantów. Co za tym idzie, zgodnie z wytycznymi zostały ograniczone lub wstrzymane wizyty pracowników w terenie. Nie ulega jednak wątpliwości, że przedłużający się stan zagrożenia epidemicznego wpłynie na konieczność zapewnienia ze strony ośrodków wszechstronnego dostępu do usług i pomocy osobom zdrowym, w tym w związku z możliwym wzrostem liczby osób korzystających z różnych form wsparcia (np. usługi opiekuńcze, pomoc w związku z utratą wynagrodzenia).
Przyznanie większości form pomocy wymaga wydania decyzji administracyjnej i poprzedzone jest przeprowadzeniem u osoby wnioskującej lub korzystającej z pomocy - rodzinnego wywiadu środowiskowego. Dodatkowo sytuacja osób już objętych świadczeniami z pomocy społecznej powinna być weryfikowana w drodze wywiadu nie rzadziej niż co 6 miesięcy. Powyższe wymogi stoją w oczywistej kolizji z koniecznością stosowania szczególnych zasad bezpieczeństwa epidemiologicznego, a także z już wdrożonymi instrukcjami. Tym samym zachodzi konieczność, by w wyjątkowym i pilnym trybie dostosować obowiązujące przepisy rozporządzenia do nowych warunków dla udzielania pomocy, szczególnie gdy ww. stan może być wydłużany. Proponowana przez nas zmiana odpowiada na zgłaszane potrzeby ośrodków pomocy społecznej, a także pozwoli rozwiązać problemy wynikające z trwającego zagrożenia, zarówno aktualnie, jak i w przyszłości. Zmiana w przedmiotowym rozporządzeniu pozwoli także na płynne i efektywne udzielanie pomocy.
