W kooperacji z Międzynarodową Federacją Pracowników Socjalnych (IFSW) powstał raport „Wynagrodzenia pracowników socjalnych w Europie”. Jak wynika z analizy - płace polskich pracowników socjalnych należą do najniższych wśród badanych państw, a jeżeli uwzględnimy średni poziom wynagrodzeń pracowników socjalnych w relacji do płacy minimalnej i średniej wynagrodzeń dla wszystkich branż w danym kraju, to gorsze warunki płacowe występują tylko w Białorusi.
Badanie przeprowadzono w 2019 r. z uwzględnieniem poziomu wynagrodzeń za rok 2019. Badanie miało charakter ilościowy i zostało przeprowadzone metodą ankietową. Elektroniczny formularz ankiety został przesłany do poszczególnych organizacji członkowskich IFSW. Zawierał on 5 pytań dotyczących: 1) minimalnego i 2) średniego poziomu zarobków pracowników socjalnych w danym państwie, 3) minimalnej i 4) średniej wysokości pensji wszystkich pracowników zatrudnionych w danym kraju, a także 5) w zakresie dodatkowych benefitów oferowanych pracownikom socjalnym w ramach wykonywanego zawodu. Organizacje członkowskie IFSW przedstawiały dane kwotowe wynagrodzeń w walucie Euro (€), a w przypadku państw, w których obowiązuje inna waluta - w przeliczeniu dokonanym według średniego kursu obowiązującego w dniu wypełniania ankiety. W badaniu uwzględniono wypełnione i nadesłane ankiety z 16 państw Europy i pogranicza Europy i Azji.
Wynagrodzenia pracowników socjalnych
Najwyższe płace minimalne netto tj. powyżej 2000 Euro (€) miesięcznie otrzymują pracownicy socjalni z: Finlandii, Islandii i Wielkiej Brytanii (w tym Anglii). Na minimalną pensje w przedziale 1000 - 2000€ mogą liczyć pracownicy socjalni z: Włoch, Niemiec i Francji. Z kolei niższe wynagrodzenie w granicach od 500 do 999€ przewidziano w: Hiszpanii, Portugalii i Grecji. Na mniej niż 500€ płacy minimalnej skazani są pracownicy z: Turcji, Polski, Bułgarii, Rumunii, Węgier, Białorusi i Armenii.
Z kolei jeśli rozpatrujemy średnie wynagrodzenie miesięcznie netto pracowników socjalnych – to w grupie państw z najwyższym uposażeniem powyżej 3000€ znalazły się ponownie: Islandia, Anglia i Finlandia. Na średnie płace w przedziale 2000-3000€ mogą liczyć pracownicy w: Niemczech i Wielkiej Brytanii (poza Anglią). Pomiędzy 1000-2000€ średniej pensji wypłacane jest we Francji, Włoszech, Hiszpanii i Portugalii. W grupie najgorzej opłacanych pracowników socjalnych pod względem średniej pensji (poniżej 1000€) znalazły się ponownie: Grecja, Turcja, Polska, Węgry, Rumunia, Bułgaria, Armenia i Białoruś.
Sytuacja dochodowa pracowników socjalnych na tle ogółu zatrudnionych w danym państwie
Na potrzeby dokonanej analizy, postanowiono też odnieść średnią płacę pracowników socjalnych do wysokości gwarantowanego wynagrodzenia minimalnego oraz średniej wysokości pensji pracowników wszystkich branż zatrudnionych w poszczególnych państwach. W ten sposób możliwe będzie zbliżenie się do odpowiedzi na pytanie o realny status dochodowy pracowników socjalnych i ich zawodowe oraz finansowe docenienie wśród ogółu pracujących.
Z ww. danych wynika, że najgorsza sytuacja dochodowa pracowników socjalnych na tle ogółu pracujących występuje kolejno w: Białorusi, Polsce oraz Węgrzech. W dwóch pierwszych z państw pracownicy socjalni mogą liczyć na zaledwie ok. 120% płacy minimalnej, ale jednocześnie jedynie na niecałe 50% średniego wynagrodzenia dla wszystkich branż. W zdecydowanej większości z badanych państw – pracownicy socjalni nie osiągają średniego wynagrodzenia ogółu pracujących, ale wśród nich są takie kraje jak: Anglia (UKEN), Finlandia, Hiszpania, Islandia, Armenia, Francja i Niemcy, gdzie też nie zbliżają się do wartości płacy minimalnej, co mogłoby świadczyć o stabilnej sytuacji dochodowej zatrudnionych pracowników socjalnych. Z kolei w takich państwach jak: Włochy, Rumunia i Bułgaria -średnie pensje pracowników socjalnych balansują pomiędzy płacą minimalną, a średnim wynagrodzeniem, ale ich wartość zbliża się raczej do progu (granicy) charakteryzującej gorszą sytuację finansową pracowników socjalnych. Tylko w 4 z uwzględnionych państw pracownicy socjalni mogą liczyć na wynagrodzenia na średnim poziomie krajowym lub ten poziom przewyższającym. Są to: Portugalia, Grecja, Turcja i Wielka Brytania (UK). W tych państwach średnia pensja pracownika socjalnego znacznie przewyższa też wartość płacy minimalnej. Pomimo, że sytuacja dochodowa tychże pracowników socjalnych wydaje się najkorzystniejsza, a pozycja w zatrudnieniu i wynagrodzeniu najsilniejsza, to nie należy zapominać, że w Turcji, Grecji ale i w Armenii same wynagrodzenia należą do najniższych w Europie.
Podsumowanie
W wyniku przeprowadzonych analiz można zauważyć pewną tendencję dotyczącą finansowania pracowników socjalnych, którego wysokość ma związek z wydatkami na zabezpieczenia społeczne tylko w państwach, gdzie te wydatki są najwyższe, t.j. Finlandii, 14 Islandii i Wielkiej Brytanii. W przypadku niskich nakładów na zabezpieczenie społeczne mamy do czynienia z niskim poziomem płac pracowników socjalnych. Zatem obserwujemy państwa takie jak: Islandia i Wielka Brytania, które przeznaczają nieznacznie poniżej średniej europejskiej swojego budżetu na świadczenia socjalne i znacznie lepiej opłacają swoich pracowników socjalnych. Mamy także takie państwa takie jak Francja, Niemcy oraz Włochy, których wydatki na cele społeczne są wprawdzie wyższe, ale tendencji tej nie można już dostrzec w poziomie wynagradzania samych pracowników socjalnych.
