Uruchamiamy specjalny serwis, w którym będziemy odpowiadali na najczęściej zadawane pytania dotyczące sytuacji pracowników pomocy społecznej oraz samego pomagania w stanie zagrożenia epidemicznego. W czasach, gdy otrzymujecie informacje niesprawdzone, sprzeczne ze sobą, nieprecyzyjne lub już nieaktualne – chcemy utworzyć bazę rekomendowanych i zgodnych z prawem działań, które pomogą Wam przetrwać bezpiecznie ten trudny czas. Pytania przyjmujemy wyłącznie za pośrednictwem maila (
Pracownicy socjalni i pracownicy pomocy społecznej nie są częścią personelu medycznego, ale cały czas zapewniają pomoc i wsparcie dla osób najbardziej potrzebujących i żyjących w najtrudniejszych warunkach. Udzielanie pomocy w tej szczególnej sytuacji wymaga bezpiecznych warunków pracy i ścisłego stosowania się do zasad BHP przez udzielających pomocy. Priorytetem jest ograniczenie możliwości rozprzestrzenia się wirusa, dlatego pojawiają się ograniczenia w dostępie do pomocy. Nasz serwis dedykowany jest pracownikom pomocy społecznej, tak by wszystkie aktualne rekomendacje, wytyczne i stanowiska znajdowały się w jednym miejscu. Serwis nie jest zbiorem opinii prawnych i jako taki nie może być przedmiotem czyjegokolwiek roszczenia względem naszej organizacji. Odpowiedzi na pytania będą się ukazywały w kolejności ich zadawania.
PRAWA PRACOWNIKA
1. Zwracam się z zapytaniem o dot. wprowadzonych dziś dyżurów w godzinach od 7.30 do 19 każdego dnia ( czyli 7 dni w tygodniu ?? ) dla pracowników OPS, czy dyżur ten jest od teraz świadczeniem pracy przez pracownika bez otrzymania jakiejkolwiek rekompensaty tj. Dodatkowych godzin do odbioru czy też nie wspomnę o dodatkowej płatności za dyżur w sobotę i niedzielę. Jak się stosować do tych dyżurów?
Odpowiedź: Pismo Sekretarz Stanu w MRPiPS Iwony Michałek z 17.03.2020 r. stanowi prośbę, a nie polecenie dla ośrodków pomocy społecznej i tak też powinno być traktowane. W szczególności uważamy więc, że dyżury powinny mieć charakter dobrowolny, zarówno dla jednostki oraz pracownika, a także wynikać z rzeczywistej potrzeby i skali zgłoszeń osób potrzebujących pomocy. Niemniej jednak, za Państwową Inspekcją Pracy – przypominamy, iż ” Zgodnie z art. 1515 § 1 Kodeksu pracy pracodawca może zobowiązać pracownika do pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy wynikającej z umowy o pracę w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę (dyżur). Paragraf 2 tego artykułu stanowi, że czasu dyżuru nie wlicza się do czasu pracy, jeżeli podczas dyżuru pracownik nie wykonywał pracy. Czas pełnienia dyżuru nie może naruszać prawa pracownika do odpoczynku, o którym mowa w art. 132 i 133, a więc do 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego i 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku tygodniowego. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu pracodawca może zobowiązać pracownika do pełnienia, poza normalnymi godzinami pracy, dyżuru. Określony w ww. przepisie dyżur może być przez pracownika pełniony w zakładzie pracy lub innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę (np. w domu pracownika). Za czas dyżuru, z wyjątkiem dyżuru pełnionego w domu, pracownikowi przysługuje czas wolny od pracy w wymiarze odpowiadającym długości dyżuru, a w razie braku możliwości udzielenia czasu wolnego - wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania - 60 % wynagrodzenia (§ 3).Tylko wykonywanie w trakcie dyżuru - całego lub jego części - powierzonej pracy bądź jakichkolwiek czynności na rzecz i w interesie pracodawcy powoduje zaliczenie tej efektywnej pracy do czasu pracy i co za tym idzie zobowiązują pracodawcę do rekompensaty tego czasu bądź czasem wolnym od pracy bądź stosownym dodatkiem do wynagrodzenia - wniosek a contrario z § 2 zd. 1. Jeżeli godziny efektywnej pracy podczas dyżuru przewyższają ustaloną dla pracownika normę dobową czasu pracy lub przedłużony wymiar dobowy, są one godzinami nadliczbowymi ze wszystkimi tego konsekwencjami ( taka tezę potwierdza wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 1978 r., I PRN 147/77, OSN 1978/7/126).”
2. Proszę o odpowiedź na pytanie, czy dyżury w godzinach od 7.30 do 19 każdego dnia (czyli 7 dni w tygodniu) dla pracowników OPS (o których mowa w piśmie wiceminister MRPiPS Iwony Michałek z 17 marca 2020r. dotyczą również pracowników zajmujących się świadczeniami rodzinnymi czy funduszem alimentacyjnym?
Dyżury dotyczą każdego pracownika ośrodka pomocy społecznej, także świadczeń i FA, jeśli pracodawca je zleci zgodnie z ww. zasadami.
3. (akt.) Jestem pracownikiem socjalnym, ze względu na zamieszkanie w innej gminie niż pracuje codziennie dojeżdżam i wracam z pracy tramwajem i pociągiem, dodam, że nie posiadam samochodu ani prawa jazdy. Czy w związku z pandemią i realną obawą o swoje zdrowie (istnieje prawdopodobieństwo zarażenia od innych pasażerów w środkach transportu i komunikacji miejskiej) jest jakaś możliwość pełnienia pracy zdalnej przez pracownika socjalnego, bądź dyżur telefoniczny lub krótszy i zmianowy czas pracy?
Powinnością pracodawców jest organizowanie pracy w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy, a także nie narażający pracowników na utratę życia lub zdrowia. Ustawa z z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych – wprowadza możliwość polecenia pracownikowi wykonywania, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna). Ponadto zgodnie z par. 10 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 10 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii i późn.- w tym okresie, wykonywanie zadań przez urząd administracji publicznej lub jednostkę organizacyjną wykonującą zadania o charakterze publicznym, może podlegać ograniczeniu polegającym na wykonywaniu określonych zadań przez ten urząd lub jednostkę w sposób wyłączający bezpośrednią obsługę interesantów. Tym samym pracodawca może i powinien wprowadzić m.in.: pracę zdalną (wykonywanie zleconej pracy w domu), pracę rotacyjną (np. po 4h w domu i w biurze, bądź w określone dni – część pracowników pracujących w poniedziałek, środę i piątek, duga grupa we wtorek i czwartek, a następnie zmiana) , a także ruchomy czas pracy (możliwość stawiania się do pracy w przedziale godzinowym np. 8-10 i odpowiednio późniejsze zakończenie pracy). Powyższe rozwiązania służą zarówno zapewnieniu bezpieczeństwa w okresie pandemii, ale także np. rotacyjna organizacja pracy pozwala uniknąć sytuacji paraliżu jednostki, jeśli okazałoby się, że jeden z pracowników jest chory na COVID-19 (konieczność kwarantanny całego ośrodka). Z kolei ruchomy czas pracy pozwala na ograniczenie ryzyka w godzinach szczytu dojazdu do pracy, a praca zdalna może być też dobrym rozwiązaniem dla pracowników z grup ryzyka (np. starszych lub przewlekle chorych). Cieszy, że coraz więcej pracodawców wprowadza ww. rozwiązania w sposób łączny.
4. Mam pytanie związane z pomysłem w przewidującym, że pracownicy OPS będą osobiście realizować recepty osób objętych kwarantanną. Z skrócie założenia są takie, że osoba objęta kwarantanną zgłaszająca potrzebę zaopatrzenia w leki – miała by mieć je kupowane i dostarczane przez pracownika mops przy jednoczesnym rozliczeniem środków finansowych (gotówka) oraz za pokwitowaniem. Taka forma pomocy oczywiście nie jest możliwa bez kontaktu bezpośredniego. Czy istnieje jakiś przepis który chroni pracownika mops przed takim rozwiązaniem?
Przepisy chroniące pracownika w powyższej sytuacji są analogiczne jak w przypadku zaangażowania pracowników pomocy społecznej w dostarczanie żywności osobom objętym kwarantanną. Zatem przypominamy, że do kontaktu z osobami chorymi lub podlegającymi kwarantannie, uprawnione są wyłącznie służby medyczne lub mundurowe. W razie gdy klient jest osobą poddaną kwarantannie, biorąc pod uwagę konkretne okoliczności– można skorzystać z uprawnienia wskazanego w art. 210 k.p. tj. w razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego. Jeżeli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia, pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagrożenia, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego. Pracownik nie może ponosić jakichkolwiek niekorzystnych dla niego konsekwencji z powodu powstrzymania się od pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia w przypadkach, o których mowa. oraz powiadomić Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną, jeśli dana osoba nie była wcześniej zgłoszona. Jak podkreśla się w dostępnym orzecznictwie: powstrzymanie się od wykonywania pracy zagrażającej zdrowiu pracownika (art. 210 KP) może w konkretnych okolicznościach sprawy stanowić przedmiot pracowniczego obowiązku dbałości o dobro pracodawcy (art.100 § 2 pkt 4 KP)(wyrok SN z 7.01.1998, I PKN 405/97), a rozsądnie uzasadnione przypuszczenie pracownika, że istnieje bezpośrednie niebezpieczeństwo dla zdrowia lub życia jego lub innej osoby, jest wystarczającą przesłanką powstrzymania się od wykonywania pracy (art. 210 § 1 i 21 k.p.). (wyrok SR w Poznaniu z 8.07.2014 r., V P 2731/12). Nie ulega wątpliwości, iż w obecnej sytuacji ogłoszonej pandemii (zagrożenia epidemicznego COVID-19), jakikolwiek (choćby pośredni) kontakt z osobami podanymi kwarantannie lub chorymi – naszym zdaniem - wskazywałby jednoznacznie, iż warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika, a także jego najbliższych. Należy podkreślić, iż dodatkowym uzasadnieniem potwierdzającym, iż mamy do czynienia z warunkami pracy skutkującymi bezpośrednim zagrożeniem dla zdrowia lub życia pracownika oraz iż warunki te nie odpowiadają zasadom BHP jest okoliczność, iż pracownicy pomocy społecznej nie są kompetencyjnie przygotowani do wykonywania ww. zadań, nie zostali przeszkoleni w tym zakresie, a także nie posiadają zwykle na wyposażeniu niezbędnych środków ochrony osobistej, które gwarantowałby bezpieczeństwo. W zakresie dostarczania leków lub innych niezbędnych środków należy skorzystać z pomocy odpowiednio wyposażonych – ochotniczych straży pożarnych lub wojsk obronny terytorialnej.
5. (akt.) Jestem pracownikiem socjalnym Co w sytuacji kiedy dostaję polecenie kupna i dostarczenia zakupów, w tym leków osobie nie będącej w kwarantannie?
Sytuacja dotycząca osób zdrowych, które przebywają w domach jest szczególna. Z jednej strony nie należy zakładać z góry, że są to osoby chore, z drugiej nie każda z nich wymaga interwencji pomocy społecznej, bowiem ogólne zasady udzielania świadczeń zawarte w ustawie o pomocy społecznej nadal obowiązują tj. osoba w pierwszej kolejności powinna wykorzystać swoje możliwości, środki i uprawnienia, by nie było konieczne sięganie po pomoc instytucjonalną. Obserwujemy, że na skutek nierozważnych komunikatów coraz więcej mieszkańców zgłasza się do ośrodków np. by pracownik pomógł wyprowadzić psa, choć osoby te są zdrowe i posiadają zaplecze rodzinne lub sąsiedzkie. Przy okazji zwracamy uwagę, że zgodnie z wytycznymi MRPiPS należy ograniczyć wizyty w środowisku, a pracownik socjalny, który byłby angażowany do dostarczania zakupów, w sposób prosty może stać się także źródłem potencjalnego zagrożenia dla innych mieszkańców, w tym dla osób starszych z grupy największego ryzyka. W naszej ocenie w pierwszej kolejności należy telefonicznie rozeznać, czy osoba zgłaszająca taką potrzebę – faktycznie jest osobą odosobnioną, nie mogącą liczyć na pomoc najbliższego otoczenia (sąsiedzi, rodzina). W dalszej kolejności warto byłoby ustalić, czy na danym terenie nie działają organizacje lub grupy mogące pomóc w dostarczeniu tychże zakupów (harcerze, OSP, wolontariusze). Stoimy na stanowisku, że ostateczna decyzja, czy pracownik będzie uczestniczył w dostarczaniu zakupów należy wyłącznie do niego. Zadania pracownika socjalnego zostały bowiem ściśle określone w ustawie o pomocy społecznej i w czasach, gdy profesjonalne służby powinny być wykorzystywane do realizacji ustawowych zadań (zapewnienia tj. organizacji posiłków, a nie ich przygotowywania i dostarczania), należy ze szczególną dbałością podchodzić do roztropnego wykorzystania służb społecznych. W kontekście dostarczania zakupów pojawiają się także określone dylematy, które powinny być w sposób jednoznaczny rozwiązane przez pracodawców odpowiedzialnych za organizację w sposób bezpieczny i zgodny z przepisami prawa. Jeśli zatem pracownik nie jest wyposażony w adekwatne środki ochrony osobistej (maseczka, środki dezynfekujące, rękawiczki) – są podstawy do uznania, że warunki pracy nie odpowiadają zasadom BHP i mogą stanowić dla niego zagrożenie (art. 210 KP). Po drugie – nie ma podstaw, by przyjmować od mieszkańców jakiekolwiek środki płatnicze i je rozliczać. Pracownik nie może bowiem ponosić konsekwencji materialnych i prawnych za nienależyte działania pracodawcy w tym zakresie i za skutki które wiązałyby się np. z utratą powierzonych pieniędzy, oskarżeń ze strony samych klientów o błędne rozliczenie etc. Brak konkretnych pisemnych procedur wdrożonych w tym zakresie przez pracodawcę może być podstawą do odmowy wykonania polecenia służbowego (art. 25 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych). Do tych samych wniosków powinno prowadzić – brak przyjęcia przez pracodawcę w formie pisemnej – procedury pozwalającej na bezpieczne wykonanie polecenia. Rozumiejąc, że znaleźliśmy się w sytuacji wyjątkowej i wymagającej szczególnego działania – uznajemy również, że z tego tytułu nie należy narażać pracownika na zagrożenie lub odpowiedzialność wynikającą z nadal obowiązujących przepisów prawa. W ww. zakresie warto również zapoznać się z rządowym programem Wspieraj Seniora
6. Jestem pracownikiem socjalnym - matką karmiącą piersią. Czy w sytuacji ogłoszenia na terenie całego kraju stanu epidemii związanej z rozprzestrzenianiem się koronawirusa pracodawca może odmówić mi zmiany warunków wykonywania pracy na pracę zdalną lub telepracę? Czy w tej sytuacji będzie miał zastosowanie art. 179 kodeksu pracy?
Pracodawca w naszej ocenie może w tych okolicznościach odmówić wykonywania pracy zdalnej lub telepracy, ale w ten sposób może też narazić się w konkretnych okolicznościach na zarzut nie dopełnienia obowiązku zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, a przez to narażenia pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Powołany przez Panią przepis art. 179 k.p. dotyczy zmiany warunków pracy pracownicy w ciąży lub karmiącej dziecko piersią, ale w określonych sytuacjach związanych z wykonywaniem prac wzbronionych kobietom w ciąży lub karmiącym dziecko piersią (wykaz znajduje się w konkretnym rozporządzeniu i nie zawiera pracy w obecnych warunkach) bądź też w sytuacji wydanego orzeczenia lekarskiego o przeciwskazaniach do wykonywania obecnej pracy. Pracodawca ma więc możliwość, a nie powinność do zlecania pracy zdalnej w opisanych przez Panią warunkach. Niemniej jednak mamy do czynienia z sytuacją szczególną, gdzie pracodawca zgodnie z art. 207 § 2 k.p. - jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, w tym poprzez organizowanie pracy w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy i reagowanie na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywanie środków podejmowane w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy. Tym samym należy uznać, że pracodawca powinien wprowadzić takie rozwiązania, które zminimalizują negatywny wpływ czynników biologicznych na sytuację pracownika karmiącego. Praca zdalna, którą przewiduje w art. 3 specustawa COVID-19 może Pani posłużyć do złożenia wniosku do pracodawcy i w zależności od decyzji podjęcia kolejnych działań.
7. (akt.) Związku zaistniałą sytuacją w kraju pracujemy w domu pomocy społecznej i nasz Dyrektor chce zmienić nam tzn tylko działowi opiekunczemu system pracy z dwuzmianowego na trzyzmianowy. W ten sposób pracownicy boją się ze będą częściej przychodzić do pracy niż w systemie 12 godzinnym co za tym idzie że jest większe ryzyko zarażenia się koronawirusem gdyż wiele osób dojeżdża komunikacja miejska zagraża to naszym podopiecznym pracownikom a także naszym rodzina. Uważamy ze naraża nas na większe ryzyko zachorowania. Czy taka zmiane może zrobić?
Art. 121 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej przyznaje pracownikom socjalnym prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego. Urlop ten, w wymiarze 10 dni roboczych, przysługuje pracownikowi socjalnemu zatrudnionemu w ośrodku pomocy społecznej lub w powiatowym centrum pomocy rodzinie, do którego obowiązków należy praca socjalna oraz przeprowadzanie rodzinnych wywiadów środowiskowych, jeżeli przepracował nieprzerwanie i faktycznie co najmniej 5 lat. W związku z tym, iż intencją ustawodawcy do wprowadzenia dodatkowego urlopu wypoczynkowego była konieczność zapewnienia pracownikom socjalnym możliwości zregenerowania sił i odpoczynku po obciążającej psychicznie pracy, naturalny wydaje się, że pracodawca nie powinien ingerować w czas i okres korzystania przez pracownika z tego typu uprawnienia, bo tylko pracownik sam umie ocenić kiedy taki urlop będzie mu potrzebny. Z zasady urlop powinien być nieprzerwany, należy jednak pamiętać, że ustawa o pomocy społecznej nie zawiera zastrzeżenia co do jednorazowego wykorzystania urlopu dodatkowego, z tego względu pracodawca może przychylić się do wniosku pracownika o udzielenie urlopu w częściach.
Z kolei zgodnie z art. 168. k.p. urlopu niewykorzystanego w terminie ustalonym zgodnie z art.163 plan urlopów należy pracownikowi udzielić najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego; nie dotyczy to części urlopu udzielanego zgodnie z art.167(2) urlop wypoczynkowy na żądanie. Oznacza to, że wszyscy pracownicy, którym zostały dni urlopowe z poprzedniego roku kalendarzowego, mogą wnioskować o urlop wypoczynkowy w późniejszym terminie, tak by wziąć wolne przed końcem trzeciego kwartału. Pracodawca może tylko w dwóch przypadkach zobowiązać pracownika do wykorzystania urlopu wypoczynkowego tj.: w okresie wypowiedzenia lub gdy zbliża się okres wykorzystania zaległego urlopu. W każdym innym przypadku urlopu udziela się na wniosek pracownika. Pracownik sam może zawnioskować, aby pracodawca udzielił mu w tej sytuacji urlopu. Trzeba przy tym pamiętać, że okolicznością, która powoduje po stronie pracownika prawo do przesunięcia zaplanowanego urlopu, jest m.in. jego choroba oraz odosobnienie związane z chorobą zakaźną. Jest o tym mowa w art. 165 Kodeku pracy.
Ponadto, w związku z tym, iż urlop wypoczynkowy jest prawem, a nie obowiązkiem pracownika pracodawca nie może samodzielnie zadecydować, kiedy pracownik będzie miał wolne. Co więcej, urlop wypoczynkowy ma celu umożliwieniu odpoczynku i nie powinien być traktowany jako instrument do poprawienia sytuacji firmy bądź jej funkcjonowania.
W związku z obecna sytuacja związana z pandemią choroby COVID-19 pracodawcy uzyskali dodatkowe narzędzia do organizowania pracy w w sposób zapewniający bezpieczeństwo pracownika i umożliwiający ciągłość funkcjonowania danej placówki, instytucji, jak chociażby art. 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Należy przy tym pamiętać iż zgodnie z art. z art. 207 § 2 kodeksu pracy „pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności pracodawca jest obowiązany:organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy”.
Prawodawca, niewłaściwie udzielając pracownikowi urlopu, łamie prawa pracownika i przepisy o urlopach, niewłaściwie realizuje też czas pracy. Wysłanie pracownika na przymusowy urlop jest wykroczeniem przeciwko prawom pracownika i pracownik powinien w takim wypadku zawiadomić Państwową Inspekcję Pracy.
Reasumując - pracodawca nie może ingerować w kwestie wykorzystania urlopów pracownika (poza dwoma ww. przypadkami tj. zakończenia umowy o pracę lub nie wykorzystania zaległego urlopu w terminie do 30 września), bowiem urlop ten jest prawem pracownika i nie może służyć organizacji pracy w czasie pandemii. Rozwiązanie polegające na pracy rotacyjnej lub zdalnej nie może być uzależnione od wykorzystania urlopu, który służy odpoczynkowi pracownika, a nie potrzebom pracodawców.
Uwaga! - w tzw. Tarczy 4.0 pracodawca uzyskał prawo do skierowania pracownika na zaległy tj. z roku poprzedniego urlop. W kwestii urlopu bieżącego takie zmiany nie zostały przewidziane.
11. (akt.) Czy dyrektor DPS, w celu zapewnienia optymalnych warunków nierozprzestrzeniania się koronawirusa, może wprowadzić dla personelu dwutygodniowe okresy pracy, bez możliwości opuszczenia terenu DPS? Jak w tej sytuacji ma się zachować pracownik, który sprawuje opiekę nad rodzicem, osobą niesamodzielną, wymagającą opieki.
Pomimo, iż sami popieramy rozwiązania polegające na pracy zmianowej i rotacyjnej, gdzie wyznaczone grupy personelu domów nie mają ze sobą kontaktu – to uważamy powyższe rozwiązanie za nadmiarowe i naruszające m.in. prawo pracownika do odpoczynku. Zastosowanie pracy zmianowej, równoważnego lub ciągłego systemu czasu pracy, pracy w godzinach nadliczbowych lub dyżurów nie może naruszać prawa pracownika do odpoczynku i nie może przekraczać limitów określonych prawem pracy bądź regulaminami (okresy rozliczeniowe). Niewątpliwie w podanym przykładzie ww. prawo zostało naruszone i powinno być przedmiotem kontroli inspekcji pracy. Radzilibyśmy uzyskać polecenie służbowe na piśmie i skierować wniosek o kontrolę do inspekcji pracy, a także skorzystać (jeśli istnieje w zakładzie pracy) z pomocy związku zawodowego lub społecznego inspektora pracy. Apelujemy też do pracodawców, by w tej ekstremalnej sytuacji uwzględniali również indywidualne potrzeby pracowników, które mają wpływ na świadczenie pracy w nowej rzeczywistości. Rozwiązanie dot. tzw. koszarowania przewiduje także specustacwa COVID-19. Warunkiem koszarowania jest zgoda pracownika.
DOSTARCZANIE ŻYWNOŚCI
1. (akt.) Co odpowiedzieć, jaka pomoc zaproponować osobie/rodzinie która jest poddana kwarantannie i jej dochód przekracza 200% a mimo to twierdzi że nie ma w domu w ogóle żywności ponieważ wróciła dzień wcześniej do Polski oraz nie posiada nikogo z rodziny (lub mieszkają kilkadziesiąt kilometrów dalej) lub sąsiadów którzy mogliby zrobić i dostarczyć jej zakupy?
Informujemy, że osoba/rodzina wymieniona przez Pana w pytaniu nie posiada uprawnień do ubiegania się o pomoc żywnościową z Programu, gdyż jej dochód przekracza 200% kryterium dochodowego. Kryteria dochodowe kwalifikujące do pomocy nadal obowiązują, a zmiany dotychczas wprowadzone przez MRPiPS do wytycznych programu, związane z zagrożeniem COVID-19, polegają głównie na uproszczeniu procedur kierowania do pomocy (wywiad telefoniczny, elektroniczne przekazane formularza). W tej sytuacji polecamy, żeby osoba/rodzina wskazana przez Pana w mailu lub pracownik OPS skontaktował się z jedną z organizacji pozarządowych (fundacje, stowarzyszenia) lub sama rodzina skorzystała z pomocy miejscowej jednostki ochotniczej straży pożarnej. Docierają do nas również sygnały, że część organizacji społecznych zajmujących się organizacją pomocy żywnościowej pomaga w dystrybucji żywności poza programem. Informujemy również, że Federacja zawiadomi MRPiPS o ww. trudnościach i konieczności dostosowania wytycznych programu do obecnej sytuacji zagrożenia epidemicznego. Wskazujemy również, że gmina może zapewnić pomoc żywnościową na podstawie art. 48b u.p.s. w związku ze stanem kryzysowym występującym na skalę masową.
2. (akt.) Czy ośrodek pomocy społecznej, poza programem żywnościowym, może zakupić posiłki, produkty żywnościowe lub leki i przyznać je osobie w kwarantannie?
Ośrodek może przyznać pomoc w formie zasiłku celowego lub specjalnego zasiłku celowego na powyższy cel. Ośrodek może także przyaznać pomoc rzeczową (art. 41 u.p.s.), ale tylko osobom przekraczającym kryterium dochodowe. Pomoc rzeczowa może obejmować takie produkty, które organ uznan za niezbędne np. leki, środki higieny i czystości. Przypominamy jednak, że udzielenie takiej pomocy powinno być poprzedzone przeprowdzeniem rodzinnego wywiadu środowiskowego i wydaniem decyzji administracyjnej. W obecnym stanie tj. w związku przyjęciem specustawy COVID-19 - wymóg przeprowadzenia wywiadu został zastąpiony możliwością przeprowadzenia telefonicznego ustalenia sytuacji i pozyskania dokumentów za pośrednictwem komunikatorów elektronicznych (art. 15o specustawy). Resort rodziny wskazuje, że w zakresie zabezpieczenia żywności ośrodki pomocy społecznej mogą również skorzystać z brzmienia art. 48b u.p.s., który wskazuje że pomocy w formie posiłku oraz odzieży można udzielić bez wywiadu i decyzji w sytuacji kryzysowej występującej na skalę masową. Nie rozwiązuje to w żadnej mierze problemu leków. Wydaje się, że w pozostałym zakresie mamy do czynienia z ww. sytuacją kryzysową (czekamy na jednoznaczną wykładnię resortu), co daje podstawy do udzielenia i sfinansowania przez gminę - pomocy w formie posiłku osobom w kwarantannie i poza programem żywnościowym, także w formie samych produktów spożywczych lub zlecenia przygotowania i dowozu posiłków przez zewnętrzne firmy.
3. Czy w przypadku współpracy np. z WOTem w zakresie dowożenia żywności należy podpisać umowę powierzenia danych? Czy od osób będących w kwarantannie należy pozyskać zgodę na przetwarzanie danych /w jakie formie tj. w rozmowie telefonicznej, spisać notatke?/, zgodę na przekazywanie danych do WOTu, prowadzić rejestr czynności, jak przekazać klauzulę informacyjna, itp. Jak rozumie, RODO nadal obowiązuje.
Oczywiście RODO obowiazuje, jednak jak przekazanie ww. informacji - naszym zdaniem - nie narusza przepisów dotyczących ochrony danych osobowych, bowiem art. art. 9 ust. 2 lit i art. 6 ust. 1 lit d w związku z motywem 46 RODO, wskazują iż „Przetwarzanie danych osobowych należy uznać za zgodne z prawem również w przypadkach, gdy jest niezbędne do ochrony interesu, który ma istotne znaczenie dla życia osoby, której dane dotyczą, lub innej osoby fizycznej. Żywotny interes innej osoby fizycznej powinien zasadniczo być podstawą przetwarzania danych osobowych wyłącznie w przypadkach, gdy ewidentnie przetwarzania tego nie da się oprzeć na innej podstawie prawnej. Niektóre rodzaje przetwarzania mogą służyć zarówno ważnemu interesowi publicznemu, jak i żywotnym interesom osoby, której dane dotyczą, na przykład gdy przetwarzanie jest niezbędne do celów humanitarnych, w tym monitorowania epidemii i ich rozprzestrzeniania się lub w nadzwyczajnych sytuacjach humanitarnych, w szczególności w przypadku klęsk żywiołowych i katastrof spowodowanych przez człowieka.”
ASYSTENCI RODZINY
1. (akt.) Co z nami, z Asystentami rodzin? Mamy większość z nas umowy o prace w czasie zadaniowym lub umowy-zlecenie i jak rozliczyć czas pracy, siedzieć ciagle w biurze ? Wszystkie wytyczne dotyczą ogólnie działań OPS-ów lub pracowników socjalnych, a my Asystenci rodzin co mamy ze sobą zrobić? Jak pomoc by się nie narażać? Jak monitorować skoro nie możemy wejść? Jak działać ?
Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, w celu przeciwdziałania COVID-19 pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna). Ważne jest by takie polecenie było wydane w celu przeciwdziałania COVID-19 (np. profilaktyka). Przepis nie wymaga zachowania żadnej szczególnej formy, zasadne jednak jest by było to polecenie w formie pisemnej. MRPiPS w zaleceniach dla kierowników i pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej na czas trwającej pandemii, wnosi o m.in.: o ograniczenie do niezbędnego minimum wizyt w terenie; zapewnienie pracownikom dostępu do niezbędnych środków higieny; pracownicy powinni zapoznać się i stosować do zasad dotyczących zapobiegania koronawirusa oraz zaleceń inspekcji sanitarnej; wszelkie sprawy należy załatwiać i procedować w formie elektronicznej i poprzez rozmowy telefoniczne;” W kwestii zadaniowego czasu pracy to pracownik, który świadczy pracę w systemie zadaniowym musi wywiązywać się z przydzielonych mu zadań. Nie ma obowiązku spędzania w biurze 8 godzin dziennie w przeciętnie 40 godzinnym pięciodniowym tygodniu pracy. Co do zasady ma swobodę w realizacji wskazanych czynności. Ważne, by pracownik miał możliwość samodzielnego wykonania wskazanego zadania. Sam organizuje sobie tryb wykonywania pracy. To od niego zależy, czy zajmie mu ona całe popołudnie, czy dwie godziny. Czas na wykonanie danego zadania określają wspólnie pracodawca i pracownik. Tak więc podsumowując, zalecenia dla jednostek pomocy społecznej obejmują również zalecenia dla asystentów, pracując w zadaniowym czasie pracy rozlicza Pani pracę w określonym okresie rozliczeniowym, a zgodnie z wytycznymi ministerstwa - powinna Pani ograniczyć pracę w terenie. Jest to istotne z uwagi na Pani bezpieczeństwo a także bezpieczeństwo osób trzecich, z którymi może mieć Pani kontakt w środowisku jak i w drodze do niego. Rozumiejąc Pani dylematy związane z utrudnionym pomaganiem w okresie pandemii wskazujemy, że wyrazem troski o rodziny objęte asystenturą jest dziś przede wszystkim stosowanie się do ww. zasad kontaktu. Ma także Pani możliwości poproszenia o pomoc np. funkcjonariuszy Policji, którzy sprawdzą sytuację tych rodzin, gdzie występuje ryzyko dla dobra, życia lub zdrowia dzieci. Uważamy również, że przyjęty przez Panią system kontaktu telefonicznego jest adekwatny i warto wskazać, że już dziś wobec podobnych dylematów, z tej możliwości i na podstawie wprowadzonych przepisów oraz instrukcji - korzystają inne zawodowy pomocowe np. kuratorzy sądowi, terapeuci. Federacja wystąpi o wytyczne postępowania dla asystentów rodziny. Uwaga! - wytyczne zostały wydane.
2. Witam. Jestem asystentem rodziny na umowę zlecenie. Pracodawca poinformował mnie, że pomimo stanu epidemii powinnam nadal wykonywać pracę w terenie, ponieważ nie będzie podstaw do wypłaty wynagrodzenia. Czy w obecnej sytuacji nie mam możliwości wykonania pracy zdalnej?
Zadania asystenta rodziny zostały określone w art. 15 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Żadne z przypisanych zadań nie wymaga pracy w terenie i ustawodawca nie wprowadził nigdy takiego wymogu. Tym bardziej, w stanie epidemii i w związku z wydanymi poleceniami wojewodów, także w zakresie monitorowania sytuacji rodzin z trudnościami opiekuńczo-wychowawczymi należy ograniczyć wizyty w środowisku do niezbędnego minimum. Oznacza to, że wszelkie czynności asystenta rodziny powinny być wykonywane telefonicznie lub przy pomocy środków technicznych. Na marginesie warto zauważyć, że praca terapeutów i psychologów, na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia również jest świadczona zdalnie. Pracodawca może powierzyć asystentowi zadania związane z asystenturą do wykonywania telefonicznie w siedzibie Ośrodka lub w jego domu (praca zdalna). Za pracą zdalną tj. świadczoną w domu przemawia powinność organizowania pracy w taki sposób, by minimalizować ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa w zakładzie pracy. Taką możliwość wprowadził również art. 3 ust. 1 specustawy COVID-19 i wielu dyrektorów z tej możliwości skorzystało powierzając zadania asystentom do wykonania w domu. Jest to tym bardziej uzasadnione, że asystenci świadczą pracę w systemie zadaniowym, co dodatkowo przemawia za wdrożeniem ww. rozwiązania.
DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ
1. Jeżeli mąż pracuje za granicą, w związku z charakterem pracy co 3-4 tygodnie wraca do kraju, jest zwolniony z kwarantanny z uwagi na charakter pracy a żona pracuje w Domu Pomocy Społecznej to czy żona może świadczyć pracę i opiekować się mieszkańcami DPS. Jeżeli nie to jakie rozwiązanie było by zalecane.
Odpowiedź: W powyższym przypadku, by rozwiać wątpliwości - prosimy o kontakt z miejscową stacją SANEPID lub infolinią NFZ – tel. 800-195-590. Należy zauważyć, że w sensie formalnym na żadną z osób nie nałożono obowiązku kwarantanny. Obowiązkiem kierującego DPS jest jednak nie narażać zdrowia innych, w tym pracowników i osób z grupy szczególnego ryzyka - osób starszych, którymi zwykle są także mieszkańcy domów pomocy społecznej. Instrukcje wojewodów w/s sposobów postępowania w domach pomocy społecznej wskazują, by pozostać w stałym kontakcie z lokalnymi służbami sanitarno – epidemiologicznymi. Stacje te posiadają wiedzę i udzielają wskazówek w zakresie właściwych sposobów postępowania i obowiązujących aktualnie procedur przeciwdziałania rozprzestrzeniania się wirusa.
POMOC SPOŁECZNA
1. (akt.) W powiecie jeleniogórskim Urząd Pracy się zamknął. Nie chce rejestrować bezrobotnych, którzy przyjadą / przyjdą do nich osobiście. Proponuje rejestrację przez ePUAP. Nie każdy bezrobotny, który do tej pory “robił na czarno” lub właśnie stracił pracę na umowę zlecenie ma ePUAP. Co robić?
Uważamy, że skoro PUP nie obsługuje interesantów - to tym bardziej ośrodek pomocy społecznej nie wykonana tego zadania za urząd pracy (chociaż kto wie?;). Radzimy informować zainteresowanych o możliwości skorzystania z opcji rejestracji internetowej lub odłożenia zarejestrowania do czasu unormowania się sytuacji. Oczywiście logicznym jest, że ośrodki pomocy społecznej, jeśli dostęp do PUP jest ograniczony – nie powinny formułować wymogu niezwłocznej rejestracji wobec osób nieaktywnych zawodowo zgłaszających się o pomoc. Federacja wystąpi o wytyczne dla PUP.
2. W jaki sposób ma odbywać się procedura zapewnienia lekarstw dla podopiecznego objętego kwarantanną? Osoba ma e-receptę, potrzebny jest kod i PESEL, to da się załatwić. Problem jak zapłacić za leki, osoba nie ma rodziny, a z powodu kwarantanny nie można do niej wejść, żeby pobrać pieniądze na zakup lekarstw. Czy pracownik socjalny wogóle ma prawo pobrać od podopiecznego pieniądze? Czy macie Państwo sposób jak to rozwiązać?
Jeśli osoba jest w kwarantannie i wymaga zabezpieczenia leków, a nie jest w stanie skorzystać z pomocy innych osób – to proponujemy rozeznać, czy istnieje w okolicy organizacja charytatywna, która jest wstanie zabezpieczyć ww. potrzebę. Ostatecznie, jeśli dochód osoby przekracza kryterium można przyznać pomoc rzeczową na podstawie art. 41 u.p.s. lub zasiłek celowy, specjalny zasiłek celowy lub pod warunkiem zwrotu (wszystko na rachunek bankowy apteki, z którą można wejść w kooperację). Uważamy, że przyjmowanie środków pieniężnych od osoby nie wchodzi w grę i naraża pracownika na cały szereg negatywnych konsekwencji.
4. Zwracam się z zapytaniem na stronie MRPIPS podane zostało, iż w przypadku chęci świadczenia wolontariatu należy taką informację zgłosić do lokalnego OPS, który wskaże gdzie i komu świadczyć pomoc. Co z ochroną danych osobowych w takim wypadku ? jak mamy weryfikować takich wolontariuszy, by nie stworzyć zagrożenia dla osób starszych, które będą np. powierzały im środki finansowe na zakupy ? Czy my mamy ich zabezpieczać w środki ochronne ?
Z wolontariuszem/ką podpisywane jest porozumienie o wykonywaniu świadczeń wolontaryjnych, zawierające szczegółowe informacje o uprawnieniach i zadaniach wolontariusza. Na czas realizacji zadań wolontariusz/ka jest objęty ubezpieczeniem OC i może otrzymywać zwrot biletów za przejazd do miejsca świadczenia wolontariatu. Kwestie formalne- takie jak przetwarzanie danych winny znajdować się w porozumieniu zawieranym pomiędzy OPS a osobą, która będzie świadczyć wolontariat, podobnie jak kwestia wyposażenia wolontariusza w środki ochrony osobistej. Ośrodek jako instytucja zlecająca wykonanie konkretnych czynności przez wolontariusza powinien zabezpieczyć go we wszystkie niezbędne do tego środki ochrony osobistej, tj. środki dezynfekujące, maseczkę, rękawiczki, itp. Podczas realizacji wolontariatu, wolontariusz/ka współpracuje z pracownikiem socjalnym, który przedstawił osobę/rodzinę zgłoszoną do pomocy wolontaryjnej oraz, jesli jest wyznaczony - z pracownikiem ds. wolontariatu w OPS. Celem uzyskania bardziej szczegółowych informacji można skontaktować się z najbliższym centrum wolontariatu http://wolontariat.org.pl/siec/znajdz-swoje-centrum-wolontariatu/
5. Jak przeprowadzić wywiad środowiskowy w dobie koronawirusa jeśli rodziny wogóle nie znamy przysłała nam wnioski pocztą na wszystkie formy pomocy, twierdzi że ma trudną sytuację. Brak telefonu, dostępu do internetu, ponadto nie mamy informacji czy miała styczność z osobami zarażonymi. Czy Pracownik socjalny musi iść na wywiad i rozeznać środowisko żeby przyznać pomoc mówiono że wywiad telefoniczny gdy tylko osoba w kwarantannie a tu nie wiadomo z kim mamy do czynienia i nie ma możliwości przeprowadzenia wywiadu przez telefon. Za odp. Dziękuję
Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw – w art. 15o – wprowadziła zasadę, iż przyznanie pomocy społecznej nie wymaga przeprowadzenia rodzinnego wywiadu środowiskowego, a ustalenie sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej może nastąpić na podstawie:
1) rozmowy telefonicznej z pracownikiem socjalnym, oraz
2) dokumentów lub oświadczenia, o których mowa w art. 107 ust. 5b ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, a także ich kopii, w tym elektronicznych, uzyskanych od osoby lub rodziny ubiegającej się o pomoc lub
3) informacji udostępnionych przez podmioty, o których mowa w art. 105 tej ustawy.
Jeśli zatem wnioskodawca składając wniosek o przyznanie tychże świadczeń nie podał danych, które umożliwiłyby kontakt z nim w powyższy sposób – to rekomendujemy skierowanie do zainteresowanego pisma, w którym zostanie on poinformowany o zmianie przepisów w zakresie wywiadu wraz z wezwaniem do podania tychże danych kontaktowych. Należy przypomnieć, że osoba korzystająca lub ubiegająca się o świadczenia z pomocy społecznej jest zobowiązana do współdziałania z pracownikiem socjalnym, a odmowa przeprowadzenia wywiadu lub złożenia oświadczeń jest jedną z przyczyn dla których ośrodek może odmówić wnioskowanej pomocy.
6. Czy rzeczywiście możemy przeprowadzać wywiady środowiskowe w terenie, oprócz osób pozostających w kwarantanie?
Przepis specustawy wskazuje by wywiady telefoniczne dotyczyły także innych osób starających się o pomoc, a nie tylko osób w kwarantannie. Biorąc pod uwagę obowiązujące wytyczne wojewodów by ograniczyć wyjścia w teren - uważamy, że przeprowadzanie wszystkich wywiadów ma się odbywać jedynie drogą telefoniczną
7. Proszę o udzielenie informacji w sprawie zapisu art. 15o ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem...COVID-19 tj. czy błędem jest stosowanie druku szablonu wywiadu środowiskowego czy jednak należy ustalić sytuację podopiecznego spisując dane w protokole?.
Ustawodawca nie wprowadził określonego (odrębnego) wzoru formularza dotyczącego przeprowadzenia rozmowy telefoniocznej, o której mowa w art. 15o specustawy COVID-19. Biorąc pod uwagę, iż jak wykazaliśmy - mamy nadal do czynienia z wywiadem środowiskowym w rozumieniu u.p.s., a także że postępowanie administracyjnne powinno być przeprowadzane w sposób możliwie ekonomiczny - to jak najbardziej możliwe jest korzystanie z dotychczasowego wzoru formularza tego wywiadu. Po przeprowadzonym wywiadzie telefonicznym należy odnotować fakt uzyskania informacji w tej formie, a także wskazać przyczyny, dla których nie pozyskano podpisu osoby która udzieliła informacji.
8. Zwracam się z prośbą o odpowiedź na pytanie związane z przeprowadzaniem aktualizacji wywiadu środowiskowego do stałych form pomocy oraz przeprowadzania wywiadów cz.II- a mianowicie jak należy obecnie postępować, czy sytuację ustalać na podstawie rozmowy telefonicznej. Obecne uregulowania prawne tj. art.15o specustawy odnoszą się wprost do sytuacji przyznających świadczenie.
Zarówno w przypadku aktualizacji wywiadu, jak też jego cz.II należy przeprowadzić rozmowę telefoniczną. Warto zauważyć, że z uzasadnienia projektu specustawy COVID-19 wynika, że wprowadzenie zastępczej formy wywiadu ma na celu ochronę pracowników socjalnych przed narażeniem na zakażenie chorobą zakaźną, a także zapobieżenie rozprzestrzenianiu się choroby zakaźnej za pośrednictwem pracownika socjalnego. Także w poleceniach wojewodów – wydanych w związku z ogłoszeniem stanu epidemii – poleca się, by wizyty pracowników socjalnych w terenie zostały ograniczone do niezbędnego minimum. Zawarte w obu przytoczonych przepisach sformułowanie „z przyczyn związanych z przeciwdziałaniem COVID-19” oznacza że, gdy tylko zachodzi potrzeba minimalizowanie ryzyka zakażenia to należy skorzystać z możliwości zdalengo ustalania sytuacji. Ponadto w art. 15o specustawy COVID-19 znalazło się sformułowanie "w szczególności", a więc należy również uznać że przepis ten odnosi się nie tylko do osób podannych kwarantannie lub zgłaszających się o pomoc po raz pierwszy, ale także już korzystających z tej pomocy (podobnie jak w art. 107 u.p.s.). Biorąc pod uwagę cel wprowadzonej regulacji i zastosowaną szczególną formę wywiadu, która ma zastosowanie do wszystkich opisanych sytuacji w ustawie pomocy społecznej - to stosowanie telefonicznej rozmowy nie jest w żaden sposób ograniczone jedynie do ubiegających się o pomoc. O powyższym najlepiej świadczy fakt, iż w projekcie tzw. taryczy 2.0 ustawodawca doprecyzował brzmienie ww. przepisu i wprowadził stosownie wywiadu zdalengo do ogółu przypadków. Ponadto w okresie epiedmii nie przeprowadza się wywiadów aktualizacyjnych (cz.IV), jeśli dane z wywiadu nie uległy zmianie.
ŚWIADCZENIA RODZINNE
1. Co w przypadku, gdy na wywiad zgłosi się do OPS dłużnik alimentacyjny, czy ministerstwo przewidziało jakieś odpowiednie zapisy w specustawie, tak jak w przypadku rodzinnych wywiadów środowiskowych?
Nie są nam znane ww. rozwiązania. Problem zgłosiliśmy do MRPiPS.
2. Co w przypadku konieczności przeprowadzenia wywiadów dla celu ustalenia prawa dla osób ubiegających się o specjalny zasiłek opiekuńczy, czy wywiadów aktualizacyjnych do specjalnego zasiłku opiekuńczego i zasiłku dla opiekuna, które przeprowadza się co 6 m-cy?
Po wprowadzeniu zmiany w specustawie COVID-19, w związku z brzmieniem art. 107 ust. 1a u.p.s., naszym zdaniem wywiady, o których Pani mówi należy przeprowadzać telefonicznie.
3. Co w sytuacji, gdy świadczeniobiorcy kończy się prawo do świadczeń uzależnionych od niepełnosprawności, czy przewidywane są przez ministerstwo specjalne rozwiązania prawne umożliwiające przedłużenie z urzędu prawa do świadczeń typy: zasiłek pielęgnacyjny, specjalny zasiłek opiekuńczy?
Nowelizacja specustawy COVID-19 zakłada w art. 15za, iż „Z przyczyn związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, orzeczenie o niepełnosprawności albo orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, wydane na czas określony na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, którego ważność upływa po dniu 6 lutego 2020 r., zachowuje ważność do 60. dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, a w przypadku ogłoszenia stanu epidemii - do 60. dnia od dnia jego odwołania, nie dłużej jednak niż do dnia wydania nowego orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności”, a w art. 15zc założono, że „Z przyczyn związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, orzeczenia o: 1) częściowej niezdolności do pracy, 2) całkowitej niezdolności do pracy, 3) całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji, 4) niezdolności do samodzielnej egzystencji – wydane na czas określony na podstawie odpowiednio przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 53 i 252), ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1455, 1622, 1818 i 2473), ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1205), ustawy z dnia 30 października 2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach (Dz. U. z 2013 r. poz. 737 oraz z 2018 r. poz. 2245), ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2018 r. poz. 276, z 2019 r. poz. 752 i 2020), ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2020 r., poz. 203 i 252), ustawy z dnia 2 września 1994 r. o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1373 oraz z 2020 r. poz. 752), ustawy z dnia 31 lipca 2019 r. o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji (Dz. U. poz. 1622, 2473 i 252), których ważność upływa w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo w okresie 30 dni bezpośrednio następujących po jego odwołaniu, a w przypadku ogłoszenia stanu epidemii – w okresie jego obowiązywania albo w okresie 30 dni bezpośrednio następujących po jego odwołaniu, zachowują ważność przez okres kolejnych 3 miesięcy od dnia upływu terminu ich ważności, nie dłużej jednak niż do dnia wydania nowego orzeczenia stanowiącego podstawę do wydania decyzji w sprawie świadczenia, jeżeli przed upływem terminu ważności tych orzeczeń albo w ciągu 30 dni po upływie terminu ważności tych orzeczeń zostanie złożony wniosek o ustalenie uprawnień do świadczenia na dalszy okres.” Nadto jak wskazano w art. 15zc ust. 3 – „Prawo do świadczeń uzależnionych od stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji ulega wydłużeniu do końca miesiąca kalendarzowego, w którym upłynie wydłużony zgodnie z ust. 1 termin ważności tego orzeczenia, bez konieczności wydania w tej sprawie decyzji”.
